Kan je als werkgever je werknemer verplichten om zijn reisbestemming door te geven?

Neen, de werkgever kan de werknemer niet verplichten om op deze vraag te antwoorden.

Kan de werkgever zijn werknemer verbieden om tijdens zijn vakantie te reizen naar een risicogebied?

Neen, de werkgever kan zijn werknemer dit niet verbieden.

Het gezag dat een werkgever uitoefent over zijn werknemer, heeft enkel betrekking op de tijd die de werknemer aan zijn werk besteedt.

Indien de werknemer echter besluit om bewust naar een gebied te reizen dat door de overheid als een risicogebied bestempeld werd, dan zal hij daar de gevolgen van moeten dragen.

De werknemer zit vast in de regio waar hij op vakantie was, wat nu?

De werknemer moet zijn werkgever zo snel mogelijk verwittigen. Doet hij dit niet, dan kan de werkgever de betreffende werknemer als ongewettigd afwezig beschouwen.

Heeft de werknemer zijn werkgever op de hoogte gebracht, maar is hij niet opnieuw aan de slag gegaan op de afgesproken datum omdat hij nog steeds vastzit in het buitenland, dan is er wel degelijk sprake van een gerechtvaardigde afwezigheid.

Aangezien hij echter niet werkt is de werkgever niet verplicht om hem te betalen. De werknemer is dan wel gewettigd afwezig, maar heeft geen recht op loon.

In dat laatste geval kunnen werkgever en werknemer overeenkomen om jaarlijkse verlofdagen te gebruiken indien de werknemer er nog over heeft.

Kan de werkgever zijn werknemer verplichten om na een reis in quarantaine te gaan?

De regering heeft de invoering van drie kleurcodes aangekondigd: de groene, oranje en rode gebieden.

Keert de werknemer terug uit een zogenaamd “groen” gebied, d.w.z. een gebied zonder risico, dan mag een dergelijke eenzijdige beslissing niet overwogen worden.

Komt de werknemer terug uit een zogenaamd “oranje” gebied, dan moet hij alle door de regering voorziene wettelijke verplichtingen naleven.  Zo moet hij zich laten testen op het virus.  Zolang de werknemer na zijn terugkeer uit een oranje gebied niet alle veiligheidsregels van de regering opgevolgd heeft, mag hij niet opnieuw komen werken.

Komt je werknemer terug uit een “rood gebied”, dan is de werknemer wettelijk verplicht om in quarantaine te gaan.  Hij mag dan niet naar de werkplek komen.  Enkel telewerken kan dan overwogen worden.

Opgelet, de kleur die aan het gebied gegeven wordt is bepalend op het moment dat de werknemer terugkeert.

Moet de werkgever een werknemer die in quarantaine zit betalen?

Keert de werknemer terug uit een zogenaamde rode of oranje zone, dan is een quarantaine (in zekere mate naargelang het gebied) verplicht. Voor werknemers die kunnen telewerken volstaat het om de betreffende werknemer thuis te laten werken.

Betreft het echter werk dat de werknemer niet thuis kan uitvoeren, dan moet de arbeidsovereenkomst verplicht opgeschort worden tijdens de quarantaine. In dat geval loopt de werknemer het risico om tijdens deze periode zonder inkomen te vallen. Volgens de huidige stand van de wetgeving is de werkgever immers niet verplicht om zijn werknemer loon te betalen tijdens de quarantaine en er werd nog niet bepaald of ook deze gevallen van quarantaine recht geven op een uitkering voor tijdelijke werkloosheid.

Werknemer en werkgever zouden ook hier eventueel kunnen overeenkomen om verlof- of recuperatiedagen te gebruiken tijdens de quarantaineperiode.  Op deze manier heeft de werknemer toch een inkomen tijdens deze periode.

Welke gebieden werden in lockdown geplaatst of reizen naar welke gebieden leiden tot een quarantaine?

Deze regio’s evolueren voortdurend en ze worden dag na dag bepaald door de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. De bijgewerkte lijst vindt u terug op de officiële website van de FOD.

Kan de werkgever de werknemers die terugkeren uit vakantie verplichten om zich voor preventieve doeleinden te laten testen op COVID-19?

De experts benadrukken dat de resultaten van de testen vaak “valse negatieven” blijken, wat betekent dat de werknemers met nog onvoldoende sporen van het virus toch besmet kunnen zijn.

Bovendien is het belangrijk om te weten dat een dergelijke test beschouwd kan worden als een medische procedure, vooral indien deze gekoppeld is aan de werkbekwaamheid. Deze actie is dus voorbehouden voor de behandelende arts of de arbeidsgeneesheer die de werknemer kan doorverwijzen naar zijn behandelende arts.

De FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg verklaart duidelijk dat deze maatregelen, gezien de huidige crisisperiode, toegelaten zijn op voorwaarde dat de werkgever een procedure volgt die aansluit bij de procedure voorzien in de CAO nr. 100.  Dit wil zeggen dat de werkgever de beslissing om opsporingstesten (en de bijhorende modaliteiten) uit te voeren via de gebruikelijke procedure moet opnemen in het arbeidsreglement.

Wat kunnen werkgevers doen om deze vakantieperiode zo goed mogelijk door te komen?

Er kan best geanticipeerd worden op alle problemen door duidelijke akkoorden en richtlijnen te voorzien binnen de onderneming. Deze regels kunnen ingevoerd worden in samenwerking met de dienst voor preventie en bescherming op het werk. De werkgever kan voor werknemers die met vakantie gingen bijvoorbeeld verplicht telewerk voorzien gedurende de eerste 14 dagen van de werkhervatting.