De gevolgen van een laattijdige aangifte

Dat een administratieve boete kan opgelegd worden bij een laattijdige aangifte, is al langer geweten. Zo kan bij laattijdige aangifte een geldboete worden opgelegd van 50 tot 1 250 euro.

Nieuw (sinds boekjaar 2022), is dan dat vennootschappen gedurende een termijn van 4 jaar kunnen worden gecontroleerd, in plaats van 3 jaar wanneer de aangifte tijdig wordt ingediend.

De fiscus kan bij laattijdige aangifte, de aanslag ook ‘ambtshalve’ vestigen. Dan krijgt men een zogenaamde ‘kennisgeving van aanslag van ambtswege‘ in de bus. Wat houdt dit in? Wel, indien de fiscus voornemens is om je aangifte te onderzoeken en in voorkomend geval wenst te wijzigen, dan dient hij aan te tonen dat de aangegeven inkomsten niet correct zijn. Wanneer wordt overgegaan tot ambtshalve aanslag bij een laattijdige aangifte, dan zal de fiscus bepaalde gegevens gebruiken om een belastbare winst samen te stellen. Maar vervolgens is het aan de belastingplichtige om het juiste bedrag van zijn belastbare inkomsten te bewijzen. Dat heet ‘de omkering van de bewijslast’. De fiscus doet wel eens moeilijk bij het controleren van dat tegenbewijs. Het door de belastingplichtige aantonen van de exacte gegevens uit zijn aangifte en zijn boekhouding kan leiden tot een heuse controle.

De fiscus kan zich bij het uitblijven van ingediende aangifte ook baseren op de BTW-aangiftes. Heeft de fiscus helemaal geen gegevens ter beschikking, dan zal hij met de ambtshalve aanslag, de belasting opleggen op basis van een sector gebonden forfaits (bvb. het aantal personeelsleden vermenigvuldigd met een vast bedrag). Daarbij geldt een ondergrens van 45 900 euro minimumwinst.

Wanneer een vennootschap haar aangifte indient, laattijdig weliswaar, maar op een datum niet zo ver verwijderd is van de indieningstermijn, zal de fiscus zich heel vaak baseren op de ingediende aangifte en zal hij die gegevens gewoon overnemen. Uiteraard kan deze aangifte achteraf gecontroleerd en dus gewijzigd worden door de fiscus. Maar sinds eind 2022 kan de fiscus bij een laattijdige aangifte ook een belastingverhoging toepassen, zelfs wanneer hij de gegevens uit de aangifte zondermeer overneemt. Dat was voorheen niet zo. Bij een eerste overtreding zal deze verhoging 10% bedragen. Je zal dan zeggen dat de schade al bij al nog meevalt. Daarmee is echter de lat gelegd voor een volgende overtreding, waarbij dan 20%, 30%, enzoverder, tot 200% wordt opgelegd. Maar dat is niet alles. Wanneer de fiscus bij een ambtshalve aanslag een belastingverhoging van minstens 10% oplegt, dan kan de winst volgens de aangifte niet meer gecompenseerd worden met de belastingaftrekken. Er geldt dan automatisch een aftrekverbod met de zogenaamde ‘tax assets’, waarvan de belangrijkste de (overgedragen) verliezen zijn, maar ook het eventueel verlies van het boekjaar zelf, de overgedragen DBI aftrek, investeringsaftrek e.d. Deze aftrekposten gaan niet verloren en worden naar de volgende aanslagjaren doorgeduwd, maar mogelijk dien je rekening te houden met een belastinguitgave.

Er zijn wel juridische argumenten die in het voordeel van de belastingplichtige spreken (bvb. dat de cumul van voorgaande sancties disproportioneel is). En met overmacht kan je je doorgaans ook losmaken uit de netten van de fiscus.

De beste optie is zonder twijfel een tijdige aangifte. Volg onze nieuwsbrieven op en spreek erover met je ondernemingsbegeleider of cliëntenadviseur.

© Philippe Turco